Historia Parafii
- Szczegóły
- Opublikowano: środa, 07 listopad 2018 14:44
- Super User
- Odsłony: 5395
Kościół parafialny ufundowany został przez króla Kazimierza Wielkiego. W 1355 roku ukończono budowę kościoła Św. Władysława (patrona ojca Kazimierza Wielkiego ? Władysława Łokietka), którego doroczną pamiątkę (odpust w dzień Matki Boskiej Nieustającej Pomocy) obchodzi się w Szydłowie 27 czerwca. Jest on jednym z kościołów ekspiacyjnych (pokutnych) Kazimierza Wielkiego. Stoi on na miejscu pierwotnego, drewnianego kościoła farnego. Król Kazimierz Wielki, upomniany przez księdza Marcina Baryczkę, rozkazał wrzucić go do Wisły. Po pewnym czasie zrozumiał popełnione zło i jako pokutę wystawił kilka kościołów. Jan Długosz wymienia 6 kościołów ?baryczkowskich?:
- Szydłów
- Stopnica
- Wiślica
- Sandomierz
- Kargów
- Zagość
Kościół był odnawiany na przełomie XVI i XVII wieku, częściowo został spalony w 1630 roku a restaurowany w XVII i XIX wieku. W czasie działań wojennych w 1944 roku kościół został zrujnowany. Odbudowany został w latach 1945-1948. Kościół usytuowany jest na najwyższym punkcie miasta, położony obok południowo-wschodniego narożnika murów miejskich. Otoczony on jest starodawnym murem cmentarnym od północnego zachodu i zamkniętym od wschodu odcinkiem murów miejskich z dzwonnicą w południowo-wschodnim narożniku muru oraz murowaną bramą od południowego-zachodu, zwieńczoną trójkątnym szczytem. Fara zbudowana jest z cegły z użyciem żendrówki i z zastosowaniem kamienia do szczegółów konstrukcyjnych i dekoracyjnych. Od strony zachodniej znajduje się podwójny portal bogato profilowany, ostrołukowy, z ciosu z XIV w. i mniejszy, okrągłołukowy późnorenesansowy z XVII wieku. Od północy jest Kaplica Literacka z początku XVII w.. Ostrołukowy gotycki portal znajduje się od południowej strony i jest podobny do portalu zachodniego. Dachy kościoła są strzeliste, dwuspadowe, gontowe,odtworzone wraz z wiązaniem w 1945-47 roku na wzór dawnych z XVII wieku. Nad nawą i kaplicą jest dach wspólny z wieżyczką na sygnaturkę, zrekonstruowaną na wzór późnobarokowej z 1732 roku. Zakrystia przykryta jest dachem pulpitowym. Ta budowla sakralna jest jedynym gotyckim, ceglanym budynkiem zachowanym do dzisiaj w Szydłowie. Budowla dominuje nad całym miasteczkiem i przytłacza je swą bryłą. Kościół był powiększony na przełomie XVI i XVII wieku przez dobudowanie kaplicy północnej i kruchty zachodniej, jednak w 1630 roku uległ zniszczeniu, kiedy to spłonęło całe miasto. Okres wojen szwedzkich, w czasie których miasto i kościół znów ucierpiały, nie sprzyjał odbudowie. Prawdopodobnie kościół stał przez wiele lat nie nakryty dachem, skoro przepalone sklepienia, obciążone zwałami dachówki rzymskiej i niszczone przez deszcze i mrozy zawaliły się. Ocalało jedynie sklepienie nad zakrystią i kaplicą północną z powodu małej rozpiętości i znacznej swej grubości - a może wcześniejszemu zabezpieczeniu. Opierając się na pewnego rodzaju kronice robót, np. powstałej przez rycie nazwisk i przy nich lat, w kamieniu i cegle południowej ściany prezbiterium, prawdopodobnie przez majstrów zatrudnionych przy robotach w kościele, można by dojść do wniosku, że przebudowa miała już miejsce przed pożarem z roku 1630 w latach 1580-1604. Fara w ostatnim okresie powojennym uchodziła za kościół jednonawowy. W planie składała się z:
- nawy o wymiarach 10.10 x 14.70 m.,
- prezbiterium zakończonego połową sześcioboku o wym. 5.90 x 9.45m.,
- zakrystii zakończonej też połową sześcioboku o wym. 3.25 x 7.00m.,
- kręconej klatki schodowej. Poza tym miała ona później dobudowane:
- kaplicę północną,
- kruchtę (zachodnią i południową)
Obramienia okienne, gzymsy i cokoły wykonane są z miejscowego piaskowca, a portale - z pińczowskiego. Późniejsze przybudówki wykonano z kamienia łamanego, układanego warstwowo i otynkowanego. Pod kościołem nie było piwnic. Jedynie pod kaplicą północną znajduje się niewielki sklepiony grobowiec. Dostępny jest on jedynie przez niewielkie okienko zewnętrzne. Pierwotnie (do sierpnia 1944 roku) nawa miała powałę drewnianą, prezbiterium - sklepienia barokowe, zakrystia - sklepienie gotyckie, doskonale zachowane do dziś. Kaplica przykryta była beczką, a kruchta - beczką z lunetami. Podczas wojny uległy zniszczeniu dachy, cała stolarka, łącznie z wyposażeniem kościoła. Ocalał jedynie ołtarz z XVI wieku.